2021-10-26
Cinema Sphinx
Goed nieuws! De gebouwen van Sphinx cinema en café hebben een nieuwe eigenaar gevonden. Ze werden onlangs aangekocht door Screensaver BV, een bedrijf dat eerder deze maand werd opgericht door mijn vrouw, Ingeborg Willaert, en ikzelf, Bruno Lowagie.
Geschiedenis
De gebouwen dateren van 1912 en herbergden oorspronkelijk "Het Liberale Huis" met twee cafés, een feestzaal (huidige zaal 1 en 2) en een vergaderzaal (huidige zaal 3). Er werden al heel vroeg filmvoorstellingen vertoond waarbij de naam van de zaal over de jaren heen meermaals veranderde: Patria werd Regent, Regent werd Splendid.
In 1928 begonnen bouwwerken die een aantal jaar later resulteerden in Ciné Palace, een bioscoop in art-decostijl met 550 plaatsen. In 1952 werd de bioscoop overgenomen door een uitbater die art-deco maar ouderwets vond en het gebouw een make-over en een nieuwe naam gaf: Ciné Plaza.
In 1972 ging de toenmalige eigenaar van de gebouwen "Les Maisons Liberales" in vereffening. De panden werden aangekocht door een vennootschap die later in handen kwam van ondernemer Urbain Bultinck. Ciné Plaza bleef bestaan tot de uitbating in 1977 werd overgenomen door een Nederlands concern onder de naam Calypso.
Met de komst van Decascoop (thans Kinepolis Gent) midden de jaren 80 moest Calypso de boeken neerleggen en Urbain Bultinck besloot zelf de exploitatie in handen te nemen. Zo werd in 1986 de Sphinx geboren. Patrick Deboes kwam in dienst in december 1989. In 1995 nam de bvba Sphinx Produktie de uitbating over en bouwden Patrick Deboes en Wendy Vercauteren verder aan de bioscoop en het café zoals we die vandaag nog altijd kennen.
Verkoop van het gebouw
In de zomer van 2021 verschijnen in de pers berichten dat de vennootschap van Urbain Bultinck eraan denkt het gebouw te verkopen. Dat voornemen is in de voorgaande jaren al meermaals aan de oppervlakte gekomen. De sterke historische en emotionele band met het gebouw en ook zijn wens om het voortbestaan van de bioscoopwerking niet in het gedrang te brengen, maken het pater familias Urbain Bultinck niet gemakkelijk om de definitieve beslissing te nemen. Ook Stad Gent ziet de stadscinema niet graag verdwijnen uit het stedelijk weefsel.
We hadden ongeveer een jaar geleden een gesprek met Walter Vander Cruysse van Studio Skoop. We hadden net een boksclub / gym omgebouwd tot een tafeltenniszaal. Dit project, QLT, was een idee van onze zoon, Jago, die actief is in de tafeltenniscompetitie. Hij is nu verantwoordelijk voor de uitbating van de zaal en de contacten met de tafeltenniswereld. Na voltooiing van het gebouw, waren Ingeborg en ik op zoek naar een nieuwe uitdaging. Gezien onze grote interesse in film leek Studio Skoop een ideale keuze, maar uiteindelijk besloten we de conversatie stop te zetten. Het idee liet ons echter niet los.
Toen we plots de mogelijkheid zagen om de gebouwen van de Sphinx te kopen, hadden we in augustus een aantal gesprekken met Patrick en Wendy van Sphinx Produktie om te kijken of een toekomstige samenwerking mogelijk (en wenselijk) was. Die gesprekken verliepen positief, dus werkten we in september aan een akkoord met de verkopers. Doordat we expliciet aangaven dat het onze bedoeling was de bestemming van het gebouw te behouden, verliepen die gesprekken zeer vlot. Kort na het Gentse filmfestival kon de akte getekend worden.
Plannen voor de Toekomst
Iedereen vraagt zich natuurlijk af wat er nu met de Sphinx zal gebeuren. Laat me beginnen met te zeggen dat het niet onze bedoeling is er een Nutellawinkel van te maken (voor wie deze verwijzing niet snapt, zie Grand Hotel Europa voor meer info). Over de details wil ik het nog niet hebben aangezien die waarschijnlijk sterk zullen evolueren in de loop der jaren, maar in grote lijnen willen we drie dingen doen: continueren, consolideren, opwaarderen.
Continueren
We hebben de vorige eigenaar (Urbain Bultinck NV), de huidige uitbater (bvba Sphinx Produktie) en Stad Gent (kabinet van schepen Souguir) beloofd dat we de stadscinema willen behouden. We zullen alles in het werk stellen om die belofte te houden. We hebben duidelijke ideeën over wat voor ons belangrijk is, maar we willen niet solo-slim spelen. We willen niet alleen de mensen van de Sphinx zelf bij onze plannen betrekken, maar ook het filmfestival, Stad Gent, het VAF, en andere mogelijke partners in film die we gaandeweg hopen te ontdekken.
Het is in de eerste plaats onze bedoeling dat Sphinx Produktie de cinema en het café kan blijven exploiteren. Echter, als we de dingen laten zoals ze zijn, dan komt die continuïteit mogelijk in het gedrang. De leien daken van de ruimtes boven zaal 4 zijn af en toe lek; de ruimte boven zaal 1 en 2 watert moeilijk af wat een probleem is bij hevige regenval. Daar moet iets aan gedaan worden omdat de huidige situatie volgens ons niet houdbaar is op lange termijn.
Consolideren
Om de huidige en toekomstige problemen met het dak op te lossen, willen we de bovenverdieping onder handen nemen. We hebben al bepaalde ideeën voor wat de invulling betreft en we denken dat die mogelijk zijn binnen de contouren van wat monumentenzorg voorschrijft. We willen echter wachten tot we de kans gekregen hebben om met monumentenzorg en met de stadsbouwmeester te overleggen vooraleer we concrete uitspraken doen over wat we precies van plan zijn. Verder hopen we een groter aantal zalen toegankelijk te kunnen maken voor rolstoelgebruikers door een lift te installeren. Dit zijn infrastructurele werken die voor ons los staan van de werking van de bioscoop, maar die we sowieso nodig vinden.
Het plan om te consolideren zal helaas tijdelijk een impact hebben op het plan om te continueren. We hopen dat de werken zo georganiseerd kunnen worden dat er geen volledige sluiting nodig zal zijn, maar we kunnen dat niet garanderen. Als er aan de dakverdieping gewerkt wordt, dan zal dit de werking van zalen 1 en 2 in het gedrang brengen. Een lift zal waarschijnlijk de tijdelijke sluiting van zalen 4 en 5 vergen. Kunnen we de werken faseren? Kunnen we de grootste hinder vermijden door de werken te laten uitvoeren in minder drukke periodes? De tijd zal dat moeten uitwijzen.
Opwaarderen
Wij hebben sinds we in 1988 als student in Gent neerstreken heel mooie herinneringen aan de Sphinx. We houden ook heel erg van de Sphinx, maar die liefde maakt ons niet blind. Als je momenteel in zaal 1 naar een rustige film zit te kijken, dan hoor je soms het gebulder van de film in zaal 2. Kunnen we daar iets aan doen?
Naast de infrastructurele werken zouden we ook graag een aantal verbeteringen aan de zalen zien. Een aantal renovaties worden best om puur praktische redenen uitgesteld tot na de infrastructurele ingrepen; een aantal werken kunnen misschien gecombineerd worden. Echter, verbeteringen aan de bioscoopzalen komen op het conto van de uitbater, Sphinx Produktie, en we beseffen dat daartoe niet altijd voldoende middelen zijn. Subsidies kunnen hier een oplossing zijn, maar staan meestal niet los van privé-inbreng.
Een mogelijkheid is dat wij in de loop der jaren geleidelijk participeren in het bedrijf dat de bioscoop en het café uitbaat, zodat er opnieuw een overlap ontstaat tussen de eigenaars van het pand en de eigenaars van de uitbating.
Internationaal ondernemen, lokaal investeren
Ingeborg en ik hebben een verleden als internationale ondernemers als founders van iText Group, een bedrijf met filialen in België, de US en SIngapore. iText Group won ooit BelCham's Most Promising Company of the Year Award in de US en Deloitte's Technology Fast 50 als snelst groeiende technologiebedrijf van België. Met ons Amerikaans bedrijf wonnen we verschillende nominaties in de American Business Awards. In 2016 werden Ingeborg en ik in de European Business Awards uitgeroepen tot National Public Champion in de categorie Entrepreneur of the Year. Dit alles is na te lezen in de autobiografie Entreprenerd: Building a Multi-Million-Dollar Business with Open Source Software die ik schreef nadat we het bedrijf verlieten.
Met projecten zoals QLT en Sphinx willen we nu onze ervaring en onze middelen op een zinvolle manier inzetten. We beseffen dat dit geen investeringen zijn die een grote financiële return-on-investment zullen opleveren; er is veel minder te verdienen met tafeltennis en art-house cinema dan bijvoorbeeld in de technologiesector waar we vandaan komen. Ons interesseert voor deze projecten echter vooral de maatschappelijke return. Dat de opkomst voor het jongste filmfestival in de buurt komt van de opkomst van de pre-Coronatijden, stemt ons ook gelukkig. We zien het helemaal zitten om samen met de huidige uitbaters van Sphinx gestalte te geven aan een mooi project voor de toekomst en voor Gent.
Eerste reacties
We vroegen schepen Sami Sougir om een reactie, en dit is wat hij zei: "Dat Gentenaars met een hart voor cinema én voor de Sphinx deze historische bioscoopzaal redden is een absoluut droomscenario. Niet alleen wordt het lopende huurcontract al zeker tot 2028 overgenomen. Er is ook een duidelijk engagement om de Sphinx te behouden en te verbeteren. Iedereen die de arthouse cinema een warm hart toedraagt weet dat dit een belangrijke mijlpaal is voor Gent als filmstad"
Entreprenerd
Wintercircus
Blog
- 2024-10-27:
Eindelijk: het antwoord op mijn open brief aan Stad Gent - 2024-10-10:
De leugen van Watteeuw - 2024-09-16:
Wijkmobiliteitsplan: Signalen #3