2021-10-23
Film Fest 2021: Documentaires

Ik hou van documentaires, maar het gebeurt zelden dat ze het gewone circuit halen. Als mij gevraagd wordt zo voor de vuist weg te zeggen welke documentaires ik in de bioskoop gezien heb die me bijgebleven zijn, dan komen me pareltjes zoals Honeyland (2019), Pahookee (2019) en For Sama (2019) voor de geest, en dat zijn enkel nog maar de recentste. Als we wat verder teruggaan in de tijd, dan voeg ik daar ook Tower (2016), Life, Animated (2016) en Science Fair (2018) aan toe, en als ik naar mijn vakgebied kijk Silicon Cowboys (2016) en The Inventor: Out for Blood in Silicon Valley (2019).

Wie regelmatig een oog wierp op de ranking van de publieksprijs van het festival, merkte dat het publiek de documentaires die tijdens deze editie van het filmfestival van Gent werden aangeboden wel wisten te smaken. Alleen merkte ik dat mijn smaak nogal verschilt van die van het grote publiek.

Deze vier documentaires kon ik wel smaken (in dalende volgorde):

1. The Most Beautiful Boy in the World (2021) ****: Ik weet het, het is een gat in mijn cultuur, maar ik het Dood in Venetië van Visconti nog nooit gezien. Voor de rol van Tadzio ging de Italiaanse regisseur op zoek naar de mooiste jongen ter wereld en hij vond die in Zweden. Zodra ik de eerste beelden van de jonge Björn Andrésen zag, dacht ik: ik herken die ergens van. Wat later in de documentaire zag ik waarvan ik hem herkende. De mooiste jongen ter wereld stond model voor de blonde helden die we kennen uit de Japanse mangas en anime. De documentaire meanderde van de ene verrassing naar de andere, de ene al tragischer dan de andere.
2. All-In (2021) ****: In deze documentaire volgen we Ismail and Hakan tijdens hun werk op een all-in resort in Turkije. De HR manager die hen aanwerft heeft het beste met hen voor, al kan je je vragen stellen bij sommige praktijken zoals het "ontslag om persoonlijke redenen" bij het einde van het seizoen. De jongste, Ismail, komt uit een klein dorpje waar hij kapper was. Hij werkt zich op in de keuken. De oudste van de twee, Hakan, stopte met studeren en zijn daden zijn niet altijd even consistent met zijn bedoelingen. Beiden starten ze met een aantal opvattingen, bijvoorbeeld over het buitenland en buitenlanders, die ze gaandeweg moeten bijstellen aan de realiteit, zelfs al is de biotoop waarin ze de zomer doorbrengen zeer kunstmatig.
3. Flee (2021) ***: De situatie in Afghanistan is vandaag weer brandend actueel, maar ze is niet nieuw. Amin maakte mee hoe zijn vader thuis opgepakt werd om nooit meer terug te komen. Zijn oudste broer vluchtte naar Zweden om te vermijden dat hij werd ingezet in de oorlog tegen de Russen. Na die oorlog zwaaide de Taliban de plak en besloot ook de rest van het gezin te vluchten. Het hele verhaal met een vlucht die van Afghanistan naar Rusland ging, naar Zweden en dan terug naar Rusland, en uiteindelijk naar Denemarken, wordt als een animatiefilm gebracht, af en toe onderbroken door footage uit de archieven, bijvoorbeeld van de opening van de eerste McDonalds in Rusland (en hoe Amin en zijn broer dat ervoeren). Er is ook een leuke (onbedoelde) rol weggelegd voor Jean-Claude Van Damme. Amin is gay en JCVD was zijn eerste crush.
4. The Conductor (2021) ***: Een vrouwelijke dirigent? Dat kan niet! Dat was de gangbare opvatting aan het begin van de carrière van Marin Alsop, maar geïnspireerd door Leonard Bernstein zette ze door en effende zo het pad voor vele anderen. Niet enkel vrouwen, maar ook jongeren in het verpauperde Baltimore.

Deze drie vond ik minder geslaagd:

• Four Seasons in a Day (2021) *: Deze documentaire waarin verschillende mensen geïnterviewd werden op de grens tussen Ierland en Noord-Ierland naar aanleiding van de Brexit, wist veel mensen te bekoren want de film staat hoog in de ranking voor de publieksprijs. Zelf werd ik er niet warm of koud van. Als deze documentaire op TV zou uitgezonden worden, dan vrees ik dat ik zou wegzappen. Misschien heeft het te maken met mijn gebrek aan interesse voor het onderwerp.
• Cow (2021) *: Ook Cow kreeg lovende kritieken, zowel van de pers als van het publiek. Een aantal mensen reageerde gechoqueerd bij het zien van het leven van een melkkoe. Maar ik ben geboren in West-Vlaanderen en ik weet al van kindsaf aan dat melk niet uit een fles of een doos komt, maar uit een koe. De film zou trouwens veel realistischer geweest zijn als je naast de beelden ook de geur van zo'n stal had kunnen ervaren.
• The First 54 Years: An Abbreviated Manual for Military Occupation (2021) *: Ik vond het onderwerp van deze documentaire razend interessant. Aan de hand van getuigenissen van Israëlische soldaten, politie, ordehandhavers wordt de strategie uitgelegd waarmee Israël de Palistijnse bevolking hun land en hun rechten afhandig maakte. Bij sommige verhalen dringt spijt door; bij andere berusting in de zin van: "Dat was nu eenmaal onze job." Dit had dus een heel goeie documentaire kunnen worden. Helaas was de uitwerking ondermaats. In plaats van een professionele voice-over te gebruiken of zich te laten interviewen door een moderator, spreekt de regisseur ons rechtstreeks in de camera kijkend toe en begint hij zijn lezing met te zeggen dat hij een paar slides zal presenteren. De slides zijn amateuristisch en de regisseur steekt tijdens het praten achteloos een sigaret op. Seriously? De montage van de interviews en de footage tussenin had beter gekund. Een aantal interviewers was onherkenbaar gemaakt omdat ze anoniem wilden getuigen. Waarom werd niet de keuze gemaakt om het te laten getuigen terwijl er footage getoond werd? Als ik van slechte wil was, ik zou zeggen: omdat dat te veel werk is en de makers van de documentaire aan de luie kant waren.

Mijn mening is uiteraard slechts de mening van één iemand en die mening komt duidelijk niet overeen met de mening van het publiek dat 5 documentaires in de top 10 van beste films van het festival stemde, maar zelf bleef ik dit jaar wat op mijn honger zitten wat documentaires betreft.

Entreprenerd

Buy Bruno's book

Onvoltooid toekomstige tijd

Wintercircus

Blog

• 2024-12-20:
  Mijn voorsmaakje van FFO25
• 2024-12-17:
  KÖLN 75 selected for the Berlinale
• 2024-12-05:
  Olympisch duel - TTC QLT Gent 80 jaar!

More...

Topics